Sɛ yɛka NATO a, n’asekyerɛ nye “North Atlantic Treaty Organization”. Ɔyɛ wiadze nkabɔmu kuw a wɔhwɛ hɔn mamfoe ho bambɔ nsɛnsɛm do no mu kor. Wɔtseew kuw no afe 1949 mu. Fitsi ber a kuw no bɔbɔɔ adze no, wɔabɔ hɔnho mbɔdzen ara yie wɔ hɔn mamfoe hɔn asomdwee, nkabɔmu na kankɔ mu. Dɛm mbɔdzembɔ yi tserɛw tahye wiadze n’afɛndzanan nyinara mu.
Amanaman eduasa (30) a wofi Amereka Etsifi Afamu na Iroopu na wɔdɔm kuw no. Iyinom nye Albania, Belgium, Bulgaria, Canada, Croatia, Czech Republic, Denmark, Estonia, Finland, France, Germany, Greece, Hungary, Iceland, Italy, Latvia, Lithuania, Luxembourg, Montenegro, Netherlands, Norway, Poland, Portugal, the Republic of Macedonia, Romania, Slovakia, Slovenia, Spain, Turkey, Ngyiresi na Amereka. Kuw no n’enyidoadzehu nye dɛ wɔbɔhwɛ ma kabi-ma-menka-bi, ankorankor fahodzi na amanbra etu mpon ekodu beebi a ɔkrɔn ankasankasa. Nkabɔmu kuw yi yɛ kuw bi a wɔdze hɔnho si hɔ ma amanyɛsɛm na bataboa na wɔper dɛ wobesiesie bambɔ ho nsɛnsɛm na adze biara a obotum ahaw hɔn mamfoe hɔn asomdwee.
Tse dɛ wiadze amanaman nkabɔmu kuw ahorow no, NATO hɔn botae tsitsir nye dɛ wɔbɛtsentsen hɔn mamfoe hɔn fahodzi na hɔn asomdwee wɔ hɔn bambɔ nhyehyɛɛ wɔ hɔn amanbra bi mu. Hɔn bambɔ nhyehyɛɛ mbra no yɛ mbra bi a woetsintsim no wɔ hɔn amanbra no n’atekel 5 mu. Dza mbra no ka nye dɛ, “Ɔman biara a ɔbɔko etsia ɔman biara a ɔhyɛ hɔn kuw no ase no ko tsia nnyɛ ɔman no nko, na mbom amanaman eduasa a wɔhyɛ NATO ase no nyinara”. Dɛm mbra yi kenyan amanaman no nyinara na ɔtsentsen hɔn san bɔ hɔnho ban fi atamfo ho.
Mfe beberee ekyir nye iyi, NATO wɔ nsordaafo a wɔbɔ hɔnho mbɔdzen ara yie. Ɔnam do ma woesiesie basabasayɛ ahorow a ɔkɔ do wɔ amanaman a wɔnnhyɛ hɔn ase mpo mu. Ber a ndzɛmba mu yɛ dzen no mpo no, wɔbɔ mbɔdzen tsen hɔn nsa ma ɔso amanaman afofor do. Iyi kyerɛ dwuma tsitsir a wodzi dze boa wiadze nkabɔmu na asomdwee.
Ɔnnyɛ asomdwee ho nsɛnsɛm nko na NATO dwen ho. Wɔsan yɛ asoɛe bi a bambɔ ho nhwehwɛmu ahorow kɔ do wɔ hɔ. Wɔbɔ mbɔdzen so kyerɛkyerɛ hɔn mamfoe fa abaɛfor mfir nsɛnsɛm na mpontu so ho. Iyi boa hɔn ma wɔtsetse hɔn mamfoe wɔ abaefor mfir ahorow ne nyɛe ho.
Mber kakra ekyir nye iyi, NATO nye amanaman ahorow na wiadze nkabɔmu kuw ahorow na enya anyɛnkofa. Wɔnam hɔn nhyehyɛɛ ahorow do ka amanaman na wiadze nkabɔmu kuw ahorow yi fua dɛ asoɛe kor na wɔhwɛ ma pɛrpɛryɛ na asomdwee kɔ do wɔ wiadze. Wɔnye dɛm wiadze nkabɔmu kuw ahorow yinom dwendwen wiadze n’asomdwee na ne kankɔ ho.
NATO yɛ wiadze asomdwee nkabɔmu na asomdwee fapem. Dɛ mbrɛ wogu do ara rodwen hɔn mamfoe ho no, wɔdwen amanaman ahorow so ho. Sɛ ndɛ asomdwee efura wiadze dɛ tam a, NATO dzi mu akotsen ankasankasa.